Suchergebnisse

U ovom radu se komparativno-istorijskim metodom preispituje razvoj pedagogije kao akademske discipline u Srbiji. Cilj je bio ne samo da se odrede ključne etape i determinante tog razvoja, već i njegov kontekst, te da se na taj način ponudi osnova za razmatranje savremenih i budućih perspektiva pedagoške nauke u nas. Obrada etapa razvoja pedagogije na univerzitetu, pre svega na Filozofskom fakultetu u Beogradu, i to: konstituisanja akademske discipline, naučnoistraživačke orijentacija između dva svetska rata, socijalističkog perioda i sadašnjeg stanja, nedvosmislena je pokazala da je evropski kontekst bitno obeležio pedagošku nauku u nas. On je omogućio kako razvoj novih pedagoških profesija (pa time i novih akademskih subdisciplina), tako i afirmisanje uloge pedagoga istraživača. Paradoksalno, u vremenu političkog integrisanja u evropsku zajednicu država, upravo su evropski koreni naše nacionalne pedagoške škole,najmanje prisutni u stalnom procesu naučnog i stručnog samopreispitivanja. Prilika da se ovo autentično evropsko iskustvo naše pedagogije reafirmiše jeste 125-godišnjica Katedre za pedagogiju na Filozofskom fakultetu u Beogradu. ; This paper uses the comparative historical method to study the development of pedagogy as an academic discipline in Serbia. The aim has been not only to establish the key stages and determinants but also the context in which this development occurred, and thus provide a basis for considering the contemporary and future perspectives of pedagogy in this country. A study of the stages of the development of pedagogy as an academic discipline, primarily at the Faculty of Philosophy in Belgrade - its establishment as an academic discipline, its scientific orientation between the two world wars, in the period of socialism and in the present day - has shown that the European context has had a significant influence on the discipline of pedagogy in Serbia. It not only enabled the development of new pedagogical professions (and thus new academic subdisciplines) but also the recognition of the role of the educationalist as researcher. Paradoxically, during the present period of political integration into the European community of states, the European roots of our national pedagogical tradition have received the least attention in the ongoing process of scholarly and professional self-reappraisal. The 125th anniversary of the Department of Pedagogy of the Faculty of Philosophy in Belgrade affords an opportunity for reaffirming the authentically European experience of Serbian pedagogy. Department of Pedagogy in Serbia, the European context for the development of pedagogy as an academic discipline in Serbia.

Ova analiza društvenog konteksta manjinske politike u Republici Srbiji u razdoblju od 2000. do 2016. godine posebnu je pozornost posvetila osnovnim odrednicama i dostignućima manjinske politike u procesu tranzicije i pretpostavkama, kao i mehanizmima izgradnje integrativne manjinske politike. Vladajuća etno-nacionalistička mobilizacija otežava prevladavanje nedavne prošlosti i teških posljedica međuetničkog sukobljavanja, uključujući i oružane sukobe, zločine etničkog čišćenja i genocida. To otežava međuetničku i međudržavnu suradnju sa susjedima, državama na prostoru bivše Jugoslavije odnosno Zapadnog Balkana. Posljedice ovakve politike najvidljivije su u položaju "novih nacionalnih manjina" i u odnosima sa susjednim državama koje su "matične države" ovih nacionalnih manjina. Odgovor na ove izazove Srbija bi trebala pronaći u okolnostima pojačanog značaja regionalne suradnje i pristupanja Europskoj Uniji (EU). Pritom ovaj odgovor najviše ovisi o tome hoće li se reformama dostići cilj održivog razvoja kao temelja socijalne inkluzije, a i pretpostavka je nužnih reformi i "europske budućnosti" (Janjić, 2011: 1 - 3). ; This analysis of the social context of minority policy in the Republic of Serbia betveen 2000 and 2016 deals with major determinants and achievements of minority policy in the transition process, including preconditions and mechanisms aimed at achieving the integrative minority policy in Serbia. The basic experience with minority policy and overall post-socialist transition in Serbia is marked by contradictions in the triangle of solidarity, social inclusion and ethnic nationalism. The dominant ethno-nationalist mobilization hinders the ability of Serbia to overcome the legacy of recent past and serious consequences of inter-ethnic conflicts, including armed conflicts, ethnic cleansing and genocide. This hinders inter-ethnic and inter-state cooperation with its neighbors, countries of the former Yugoslavia and Western Balkans. The consequences of such policy are most clearly visible in the status of "new" national minorities and in relations with Serbia's neighbors - "kin-states" of its national minorities. Likewise, it is difficult to implement supporting policies for the Serbs in the region who perceive Serbia as their "kin-state". Serbia should seek to respond to these challenges in attaching more importance to regional cooperation and joining the European Union (EU).

The paper analyzes poverty in the context of the implementation of the first Millennium Development Goal in Serbia. This analysis included the recommended indicators for measuring the implementation of the three tasks within this goal, which is related to the reduction of unemployment, reduction of poverty and eradication of hunger in Serbia. Calculation of indicators involves the use of multiple sources of data: Labor Force Survey, Household Budget Survey, Multiple Indicator Cluster Survey, Survey on Income and Living Conditions. A particular advantage of this analysis is that puts Serbia in a European context by comparing of certain indicators which indicates not only the achievement of the first Millennium Goal but also on the overall development. ; Rad se bavi analizom siromaštva u kontekstu realizacije prvog Milenijumskog cilja razvoja koji podrazumeva borbu protiv siromaštva i gladi. U analizu su uključeni preporučeni indikatori za merenje realizacije tri postavljena zadatka u okviru prvog cilja, koja se odnose na smanjenje nezaposlenosti, smanjenje siromaštva i iskorenjivanje gladi u Srbiji. Izračunavanje indikatora podrazumeva korišćenje više izvora podataka: Anketa o radnoj snazi, Anketa o potrošnji domaćinstva, Istraživanje višestrukih pokazatelja položaja žena i dece, Anketa o prihodima i uslovima života. Naročita prednost ove analize je ta što Srbiju stavlja u evropski kontekst kroz komparaciju određenih indikatora koji ukazuju ne samo na dostizanje prvog Milenijumskog cilja već i na sveukupni razvoj.

U ovom tekstu analiziram politički kontekst izbora koji su održani 3. aprila 2022. godine u Srbiji. Nasuprot uobičajenih izbornih ciklusa, ovi izbori se održavaju nakon pet velikih procesa koji u značajnoj meri oblikuju izbornu kampanju: (1) bojkot parlamentarnih izbora 2020. i izlazak opozicije iz predstavničkih institucija, te pregovori o izbornim uslovima uz međunarodno posredovanje; (2) dvogodišnju epidemiju Kovid19 i njene političke posledice, (3) talas ekoloških protesta krajem 2021. godine, (4) referendum u vezi sa promenom Ustava Republike Srbije u januaru 2022. i (5) izbijanje rata u Ukrajini u martu 2022. Bojkot izbora i pregovori oko izbornih uslova su ojačali uspostavljenu osnovnu liniju podele na stranke vlasti i stranke opozicije sa manjim akcentom na ideološke razlike. Iako su velike teme poput Kovid-19 ili rata u Ukrajini uvele nove teme na političku agendu, obe nove teme su toliko specifične da se stranke nisu jasnije diferencirale u odnosu na njih. Referendumska kampanja koja je predstavljala svojevrstan uvod u izborni ciklus obeležena je relativno pasivnim učešćem najvećih stranaka i koalicija, o čemu svedoči i niska izlaznost. Svi ovi procesi dodatno su zamaglili linije podela, ali i "ispraznili" političko polje i skoro ga potpuno redukovali na odnos prema vladajućoj stranci, te predsedniku države i SNS.

With the very first forms of defense sciences (as established in Serbia back in the second half of the 19th century), the first simplified forms and contents of the police science development emerge too. By the end of the 19th century and the beginning of the 20th century the defense sciences had a decisive and strong influence on the development of the corpus of police disciplines and subsequently the police science. The first schools concerned with police activities were founded in the period between the two world wars, as police schools. The founder of these schools was Archibald Reiss, who passed his European knowledge into the Serbian police jaws. Even though, apart from police experts in the Gendarmerie School and in the Police School, a great number of instructors were of military profession. After World War Two, in Serbia and in the then SFR Yugoslavia huge needs emerged for police personnel, but at the time this personnel also came mostly from the ranks of military schools and academies. In a while, the establishment of the Secondary School of Internal Affairs and the High School of Internal Affairs opened a path for the development of police sciences. By the end of 1970s and until the beginning of 1990s, due to the lack of personnel with higher education, the major part of the police leading personnel, after the completion of the Secondary School of Internal Affairs, was referred to the Military Academy where they acquired higher level knowledge and skills in police units leadership. With the establishment of the Police Academy early in the last decade of the 20th century, a path was opened for the police science to leave the defense science corpus, as a separate science, under an influence of legal, economic and other sciences. In spite of its initial success and final division from other sciences, the police science is still under strong influence of defense sciences, particularly as regards the doctrinal, and consequently the personnel aspect. At the beginning of the third millennium, in the Serbian new education system, defense sciences deserve to be one of the founding pillars in creating highly educated and Europe-preferred profile of a future professional. In this regard, defense sciences are expected to be leading and founding the acceptance of police science as a modern science established on the foundation of defense sciences. Thus, a new education profile, such as a police diplomat, has been created as, in a way, a legal successor in the military diplomat affairs. Therefore, defense sciences are a mirror, and the police science is a reflection, of the future educated professional for security matters. ; Od prvih oblika nauka odbrane (koje su utvrđene u Srbiji još u drugoj polovini XIX veka) počinju sa razvojem i prve simplicizovane forme i sadržaji razvoja nauke o policiji. Nauke odbrane su krajem XIX i početkom XX veka imale presudan i snažan uticaj za razvoj korpusa policijskih disciplina i kasnije nauke o policiji. Prve škole koje su razmatrale policijske poslove nastaju između dva svetska rata, i to policijske škole, čiji je rodonačelnik Arčibald Rajs, koji je svoje evropsko znanje preneo u srpske policijske ralje. Bez obzira na sve to, pored policijskih stručnjaka u Žandarmerijskoj i Policijskoj školi veliki deo su činili i nastavnici vojne struke. Nakon Drugog svetskog rata u Srbiji i tadašnjoj SFRJ nastale su goleme potrebe za policijskim kadrom, ali su i tada ti kadrovi uglavnom bili iz redova vojnih škola i akademija. Ubrzo, nastankom Srednje škole unutrašnjih poslova i Više škole unutrašnjih poslova, otvara se put ka razvoju nauke u policiji. Nedostatkom fakultetski obrazovnog kadra, krajem sedamdesetih i sve do početka devedesetih godina prošlog veka, najveći deo rukovodećeg kadra u policiji je nakon završene Srednje škole unutrašnjih poslova upućivan u Vojnu akademiju, gde su sticali svoja fakultetska znanja i sposobnosti u rukovođenju policijskim jedinicama. Nastankom Policijske akademije, početkom poslednje decenije 20. veka, otvoren je put da se iz korpusa nauka odbrane, kao zasebna nauka, uz uticaj pravnih, ekonomskih i drugih nauka izdvoji nauka o policiji. I pored prvobitnog uspeha i konačnog izdvajanja iz drugih nauka, nauka o policiji još uvek podnosi snažan uticaj nauka odbrane, pre svega u doktrinarnom, posledično i u kadrovskom smislu. Nauke odbrane zaslužuju da budu u novom obrazovnom sistemu Srbije, početkom trećeg milenijuma, jedan od temelja stvaranja visoko-obrazovnog i evropski poželjnog profila budućeg profesionalca. S tim u vezi, očekuje se da nauke odbrane budu predvodnik i utemeljitelj prihvatanja nauke o policiji, kao savremene nauke nastale na temelju nauka odbrane. Tako, novi obrazovni profil, kao što je policijski diplomata, nastao je, na neki način, kao pravni sledbenik u poslovima vojnog diplomate. Dakle, nauke odbrane su ogledalo, a nauka o policiji odsjaj budućeg obrazovanog profesionalca za pitanja bezbednosti.

Napredak tehnologije uslovio je razvoj svetske ekonomije i promenu političkih trendova. Države članice Evropske unije, ali i mnoge savremene države koje to nisu, primenjuju strategije razvoja informacionog društva što, pored ostalog, uključuje i podizanje nivoa informacione bezbednosti. Vlada Republike Srbije donela je Strategiju razvoja informacionog društva u Republici Srbiji do 2020. godine, u okviru koje su definisani izazovi razvoja savremenog srpskog informacionog društva. U radu je prikazan osvrt na ovu strategiju, što se posebno odnosi na otvorena pitanja o bezbednosti informacija, kritičnoj infrastrukturi i njenoj zaštiti. Na osnovu javno dostupnih podataka opisana je domaća kritična infrastruktura i prikazana mogućnost zaštite informacija koja je zasnovana na primeni modularnog, objedinjenog informacionog sistema. ; The development of technology has changed the world economy and induced new political trends. The European Union (EU) and many non-EU member states apply the strategies of information society development that raise the level of information security (IS). The Serbian Government (Government) has adopted the Strategy for Information Society in Serbia by 2020 (Strategy), and pointed to the challenges for the development of a modern Serbian information society. This paper presents an overview of the open-ended questions about IS, critical infrastructures and protection of critical infrastructures. Based on publicly available data, some critical national infrastructures are listed. As a possible solution to the problem of IS, the Public Key Infrastructure (PKI)-based Information security integrated information system (ISIIS) is presented. The ISIIS provides modularity and interoperability of critical infrastructures both in Serbia and neighboring countries.

Livestock production is an important branch of agriculture in the Republic of Serbia because it provides necessary products (milk, meat, eggs). In addition, livestock production provides raw materials for food industry and leather industry. Livestock production is expected to provide quality products for export, primarily beef and lamb. There is an opportunity for export of cheese (especially sheep and goat milk cheese) with defined origin and standard of quality. However, based on available data, the situation in livestock production is assessed as negative. In the last years, number of heads of all species of domestic animals has decreased continuously. In several years, Serbia will become member of European Union (EU). This means that livestock production should prepare for competition in the single developed market, without any state trade barriers. Serbia's membership in international organizations, liberalization of trade in livestock products, a small possibility of protection from imports, the implementation of quality standards (HACCP, ISO, Global GAP), reduced levels of domestic support, elimination of export subsidies, increase profitability and ability to be competitive on the international market. Based on these circumstances, it is necessary to build efficient livestock production that can compete in the European market contributing to the growth of farmers and national income. ; Stočarska proizvodnja je važna grana poljoprivrede u Republici Srbiji i posmatrani istorijski, oduvek je igrala vodeću ulogu u održanju egzistencije stanovništva. Stočarstvo pruža neophodne proizvode (mleko, meso, jaja), a takođe obezbeđuje sirovine za prehrambenu industriju i industriju kože. Od stočarske proizvodnje se takođe očekuje da obezbedi kvalitetne proizvode za izvoz, pre svega govedine i jagnjetine. Priliku za izvoz imaju sir (posebno od ovčijeg i kozjeg mleka), sa definisanim poreklom i standardom kvaliteta. Međutim, na osnovu raspoloživih podataka, situacija u stočarstvu se ocenjuje kao negativna. U poslednjih nekoliko godina broj grla svih vrsta domaćih životinja kontinuirano se smanjuje. Srbija je dobila kandidaturu za članstvo u Evropskoj uniji (EU). To znači da bi stočarska proizvodnja trebala da se pripremi za konkurenciju na jedinstvenom razvijenom tržištu, bez ikakvih državnih trgovinskih barijera. Članstvo Srbije u međunarodnim organizacijama, liberalizacija trgovine stočarskih proizvoda, mala mogućnost zaštite od uvoza, implementacija standarda kvaliteta (HACCP, ISO, GLOBAL GAP), smanjeni nivo domaće podrške, eliminisanje izvoznih subvencija,rast profitabilnosti i sposobnost da budu konkurentna na međunarodnom tržištu, su još dodatni izazovi sa kojima se suočava ili će se suočiti stočarstvo Srbije. Na osnovu ovih okolnosti, neophodno je da se izgrade principi za efikasan razvoj stočarske proizvodnje, koja može da se takmiči na evropskom tržištu i doprinosi rastu poljoprivrede i nacionalnog dohotka.