EU-Iran Relations in the Post-JCPOA Period: Selected Political Aspects ; Relacje Unii Europejskiej z Iranem po zawarciu porozumienia nuklearnego (JCPOA). Wybrane aspekty polityczne
After the 1979 revolution, Europe's policy of engaging Iran differed from the American approach. The circumstances changed in 2002, when the international community learnt about the undeclared nuclear sites at Arak and Natanz, as well as the scale of the Iranian nuclear program. The situation became even more complex when Mahmoud Ahmadinejad came to power in 2005. From that moment on, the European Union has changed its attitude toward Iran. Moreover, after Mahmoud Ahmadinejad had been re-elected under controversial circumstances in 2009, the EU intensified sanctions against Iran, even in such cases when they were divergent from member states' interests. Bilateral affairs began to normalize after the presidential victory of Hassan Rouhani in 2013. Two years later, the EU and other powers from the P5+1 group signed the Joint Comprehensive Plan of Action with Iran. Has the signing of the JCPOA had any impact on Iran-EU political relations as far as non-nuclear related issues are concerned? In order to answer this question, one has to analyze their political relations prior to and after the signing of the deal. Selected political aspects are taken into consideration, including proliferation related issues, attitudes toward changes in the Arab world, regional conflicts, especially in Syria and Yemen, combating the so-called Islamic State, humanitarian aid to undocumented Afghan refugees, as well as civil liberties and human rights violations in Iran. ; Po 1979 roku podejście państw europejskich w stosunku do Iranu różniło się znacząco od polityki prowadzonej przez Stany Zjednoczone. Okoliczności uległy zmianie, gdy w 2002 roku społeczność międzynarodowa dowiedziała się o istnieniu dwóch tajnych ośrodków badawczych w Araku i Natanzie, w których Irańczycy prowadzili badania nad energią atomową. Sytuacja stała się jeszcze bardziej złożona, gdy w 2005 roku urząd prezydenta Iranu objął Mahmud Ahmadineżad. Wówczas Unia Europejska wyraźnie zaostrzyła swoje stanowisko w sprawie irańskiego programu atomowego. Co więcej, po kontrowersyjnej wygranej Ahmadineżada i wyborze na drugą kadencję, Unia wprowadziła sankcje nawet w takich przypadkach, w których były one rozbieżne z interesami poszczególnych państw członkowskich. Stosunki dwustronne uległy normalizacji dopiero po objęciu prezydentury przez Hasana Rouhaniego. Zainicjowane przez niego nowe podejście w ramach prowadzonej polityki zagranicznej umożliwiło podpisanie przez Iran porozumienia nuklearnego (JCPOA – the Joint Comprehensive Plan of Action) z grupą P5+1 w 2015 roku. Główny problem badawczy brzmi: czy i w jaki sposób podpisanie porozumienia wpłynęło na stan stosunków politycznych pomiędzy Unią Europejską a Iranem? Aby odpowiedzieć na powyższe pytanie, analizie poddano stanowiska stron w odniesieniu do wybranych kwestii politycznych przed i po podpisaniu porozumienia. Wśród wybranych zagadnień, poddanych analizie w niniejszym artykule, znalazły się: kwestia proliferacji, stosunku do zmian politycznych w świecie arabskim, zwłaszcza w Syrii i Jemenie, zwalczanie organizacji tzw. Państwa Islamskiego, pomoc humanitarna dla afgańskich uchodźców w Iranie, a także poszanowanie praw wolności obywatelskich w Iranie.
