Suchergebnisse

ÖZETBu tezin amacı gelişen ekonomilerdeki finansal krizlerle ilgili bir perspektif sağlayarak Türkiye'de Kasım 2000'de yaşanan likidite krizini ve Şubat 2001'de yaşanan döviz krizini inceleyerek krizde aşırı kredi genişlemesinin, artan yurt dışı kredi yükümlülüklerinin ve düşen uluslarası rezervlerin etkisini tartışmaktır. Döviz krizlerinin genel özellikleri piyasanın zorlamasıyla döviz kuru paritesinde değişiklik olması, diğer bir ifadeyle develüasyon yapılarak sabit veya öngörülen kur sisteminden vazgeçilmesi, ve ülkeden büyük miktarlarda fon çıkışı olarak özetlenebilir.Develüasyonlar genellikle gevşek para politikaları akabinde meydana gelmektedir. Genişlemeci para politikaları enflasyon ve ücretlerde artışa, bunun sonucunda da uluslararası rekabet gücünün azalmasına ve cari dengede bozulmalara yol açarlar. İşsizliğin yüksek olduğu ve işsizliğin politik ve ekonomik sonuçlarını önlemek isteyen hükümetlerin ekonomiyi canlandırma istekleri bunda önemli rol oynar. Fakat bu politikalar rezervlerde azalmaya, bu da döviz kurundaki dengenin bozulmasına neden olur. Rezervlerin düşmeye devam etmesi sonucu hükümet develüasyon yapmak zorunda kalır.1999 Yılı sonunda Türkiye IMF ile 3 yıllık bir program imzalayarak enflasyonu düşürme ve yapısal reform programını devreye sokmuştur. Programın uygulanmasıyla yaşanan büyük sermaye girişi, buradan sağlanan dövizin TL'ye çevrilerek devlet değerli kağıtlarının alınması neticesinde faizlerde ciddi bir düşüş sağlandı. Faizlerdeki bu hızlı düşüş bankaların kredi hacminde, özellikle tüketici kredilerindeki büyük artışla desteklendi. Faizlerin bu denli düşmesi talepte artışa sebep olurken enflasyonun hedeflerin üzerinde gerçekleşmesine neden oldu. Türk lirası değerlendi.Bu gelişmeler piyasalardaki tansiyonu yükseltti. TL'ye büyük ölçüde yatırım yapmış olan yabancı bankaların fon çekmeleri nedeniyle başlangıçta birkaç bankada ortaya çıkan likidite problemi daha sonra sistem krizi haline geldi. Bunun sonucunda Türkiye acılı Kasım 2000 krizini yaşadı.Bu tip finansal krizlerden korunabilmek için Türk lirasının yabancı paralara karşı değerlenmesi, cari açık, kısa vadeli yabancı para yükümlülükler ve uluslararası rezervler çok yakından takip edilmelidir. Serbest dalgalanan döviz kuru rejimi uygulanması bu faktörlerde otomatik bir kur ayarlamasına olanak tanıdığı için faydalı olabilir. Kısa vadeli yabancı para yükümlülüklerin uluslararası rezervlere oranı, yani likidite çok daha yakından takip edilmesi gereken bir orandır. Bankacılık sisteminde yapılacak düzenlemeler ve denetimlerle mali sistemin dövizde aşırı pozisyon açmasının engellenmesi ülkenin likiditesinin korunması için gereklidir. THESIS SUMMARYANALYSIS OF FINANCIAL CRISIS AND THEIR EFFECT ON FINANCIAL SECTOR - TURKEY'S EXAMPLEThe purpose of this paper to provide a perspective of financial crisis in emerging markets, analyze Tukey's liquidity crisis in November 2000 and currency crisis in February 2001 and argue that the crisis is a result of credit expansion, increasing short-term foreign liabilities and declining international reserves.Significant characteristics of a currency crisis are changes in parity forced by the market, in other words develuation of national currency against other currencies, abondenment of a pegged exchange regime and huge cash outflows from the country.Devaluations generally occur after periods of expansionary monetary policy. These expansionary policies lead to price and wage inflation, deteriorating international competitiveness and weak external accounts. They tend to occur when unemployment is high, as if the government is attempting to stimulate an economy in which unemployment has political and economic costs.But policy stimulus leads to a loss of reserves, which jeopardizes exchange rate stability. Reserves continue to decline, eventually forcing the government to devalue the exchange rate.A three-year "disinflation and structural reform program" signed with International Monetary Fund at the last months of 1999. As a result of huge short-term capital inflow which was converted to Turkish lira and used at the purchase of government securities, interest rates of government securities decreased sharply. Sharp decrease in real interest rates and credit expansion in the banking sector caused customer and investment demand to increase. Increases in demand caused problems in meeting to targeted inflation rates. With the realized inflation rates above program targets Turkish Lira became overvalued and trade deficit increased significantly. All these developments increased the tension in markets. Liquidity was further constrained and interest rates including deposit interest rates showed an upward trend. With the effect of the withdrawal of foreign banks from the markets, which invested heavily on short-term TL instruments, the problem of liquidity squeeze, which was observed in a few banks at the beginning, created a systematic crisis. Turkey experienced the painful liquidity crisis in November 2000. To avoid that kind of financial crisis in the future overvaluation of Turkish lira against foreign currencies, current account deficit, short-term international loans and international reserves should be followed carefully. Automatic adjustment mechanisms like free float exchange rate regime will be efficient to keep current account deficit at reasonable levels. International liquidity of the country, in other words ratio of short-term foreign loans to international reserves is also more significant point that should be analysed by financial authorities. Foreign exchange short positions of financial sytem should be controlled through strict regulations to prevent the system from international illiquidity.