Επιστημονική γνώση και κριτική σκέψη
In: Epitheōrēsē koinōnikōn ereunōn: The Greek review of social research, Band 82, Heft 82, S. 3
ISSN: 2241-8512
256 Ergebnisse
Sortierung:
In: Epitheōrēsē koinōnikōn ereunōn: The Greek review of social research, Band 82, Heft 82, S. 3
ISSN: 2241-8512
In: Ελληνική Επιθεώρηση Πολιτικής Επιστήμης, Band 11, S. 99
ISSN: 2585-3031
Στόχος αυτής της μελέτης είναι η ερμηνεία και διασάφηση της μεσαιωνικής σύλληψης της εξουσίας σε σχέση προς τις ευρύτερες χρονικές, πνευματικές και οντολογικές δομές του ανθρώπινου πράττειν. Αφετηρία αποτελεί η υπόθεση ότι τα ειδικότερα θεσμικά και πολιτικά δόγματα του μεσαιωνικού παπικού status εδράζονται σε μία θεμελιώδη αρχή πολιτικής εκκλησιολογίας, η ανακατασκευή της οποίας μπορεί να διενεργηθεί μέσω της διερμήνευσης ενός εκτεταμένου πραγματολογικού υλικού. Ακολουθώντας την κατεύθυνση μιας κριτικής ανασύστασης του εγκόσμιου και εκκλησιαστικού ορίζοντα τον μεσαιωνικού πολιτικού στοχασμού, η ερμηνευτική απόπειρα υποβάλλει σε λεπτομερή μελέτη τις κύριες πτυχές ενός κανονιστικού πολιτειολογικού υποδείγματος, Προβαίνει περαιτέρω στη συνεκτίμηση παραμέτρων όπως οι θεωρίες περί διακυβέρνησης, η σχέση πολιτικών και νομικών επιχειρημάτων, η συμβολή του ρωμαϊκού δικαίου και οι εφαρμογές τον στο πεδίο της πολιτικής οργάνωσης, η φύση της θρησκευτικής αυθεντίας και τα ζητήματα νομιμοποίησης. Προεξέχουσα έμφαση αποδίδεται στις ιδέες εκείνες που ευνόησαν την ανάδυση του μοντέρνου κράτους και επέτρεψαν τη διαμόρφωση μιας εναλλακτικής προσέγγισης με όρους συμβολαίου, συγκατάθεσης και κοινού οφέλους. Η ιστορική και βαθμιαία απαξίωση των παπικών αξιώσεων εγκυρότητας και ισχύος, όπως και η συνηγο- ρία υπέρ μιας βολονταριστικής δόμησης των πολιτικών υποκειμένων, μπορούν να θεωρηθούν ως αναγκαίες συνθήκες εισόδου στην εκκοσμικευμένη κοσμοεικόνα του αναγεννησιακού ανθρωποκεντρισμού.
In: Epitheōrēsē koinōnikōn ereunōn: The Greek review of social research, Band 65, Heft 65, S. 110
ISSN: 2241-8512
In: Epitheōrēsē koinōnikōn ereunōn: The Greek review of social research, Band 66, Heft 66, S. 159
ISSN: 2241-8512
In: Epitheōrēsē koinōnikōn ereunōn: The Greek review of social research, Band 25, Heft 25, S. 407
ISSN: 2241-8512
In: Ελληνική Επιθεώρηση Πολιτικής Επιστήμης, Band 32, S. 7
ISSN: 2585-3031
Ο Πουλαντζάς δεν είναι ο καθαρός θεωρητικός αποκομμένος από την καθημερινή πολιτική, ο δογματικός μελετητής δήθεν αδήριτων ιστορικών νόμων ή ο προσαρμοστικός πολιτικός αναλυτής. Αντιδρώντας σε διαδεδομένες εργαλειακές αντιλήψεις της εποχής του, επεξεργάστηκε την ιδέα της σχετικής αυτονομίας του αστικού κράτους, του οποίου η σχέση με τις εκάστοτε κοινωνικές δομές δεν είναι παγιωμένη και εκ των ηροτέρων δεδομένη. Το κράτος συνιστά σύστημα κινούμενων σχέσεων στο επίκεντρο της κοινωνικής εξουσίας και των κοινωνικών μεταβολών. Αποτίοντας φόρο τιμής στη μνήμη του Πουλα- ντζά, το άρθρο καταδεικνύει την επικαιρότητα της θεωρίας του για μια εκ νέου ανάλυση του ρόλου και των μορφών της πολιτικής εξουσίας στο πλαίσιο και τα δεδομένα της οικονομικής παγκοσμιοποίησης.
In: Epitheōrēsē koinōnikōn ereunōn: The Greek review of social research, Band 71, Heft 71, S. 125
ISSN: 2241-8512
In: Epitheōrēsē koinōnikōn ereunōn: The Greek review of social research, Band 148, Heft 148
ISSN: 2241-8512
Το κείμενο επιδιώκει μια κριτική προσέγγιση της πρόσφατης στροφής της επικοινωνιακής θεωρίας του Habermas στη θρησκεία στο πλαίσιο της μετακοσμικής κοινωνίας. Σύμφωνα με τη μετακοσμική κατανόηση της κοινωνίας, η θρησκεία διατηρεί αναλλοίωτη την επιρροή της στη δημόσια σφαίρα. Με αφετηρία αυτήν την προβληματική, σκοπεύω να δείξω ότι ο διάλογος της μεταμεταφυσικής σκέψης με τη θρησκεία αποτελεί ένα καθήκον πολιτικό και αποσκοπεί στη διεύρυνση της κανονιστικής εμβέλειας του πρακτικού Λόγου απέναντι στην αποσάθρωση των δεσμών αλληλεγγύης από τις ανεξέλεγκτες συνέπειες της διαδικασίας εκσυγχρονισμού. Παράλληλα, θα αναπτύξω μια κριτική αποτίμηση του διαλόγου της μεταμεταφυσικής σκέψης με τη θρησκεία προκειμένου να αναδείξω τις εγγενείς αδυναμίες της θεωρητικής στρατηγικής του Habermas σε σχέση με την προβληματική της παρακινητικής ισχύος του πρακτικού Λόγου και το ζήτημα της μετάβασης από τη θεωρία στην πράξη.
Review of Photini Danou. Η Λερναία Ύδρα των Αχρείων: Τα πληβεία στρώματα στην αγγλική πολιτική σκέψη (1509-1625) [The hydra of the vile: plebeians in English political theory, 1509-1625]. Athens: Irodotos, 2017. 156 pp.
BASE
Review of Photini Danou. Η Λερναία Ύδρα των Αχρείων: Τα πληβεία στρώματα στην αγγλική πολιτική σκέψη (1509-1625) [The hydra of the vile: plebeians in English political theory, 1509-1625]. Athens: Irodotos, 2017. 156 pp.
BASE
In: Ελληνική Επιθεώρηση Πολιτικής Επιστήμης, Band 46, S. 18
ISSN: 2585-3031
Το κείμενο επιδιώκει την ανακατασκευή της προβληματικής της θέσης του θρησκευτικού επιχειρήματος στη δημόσια σφαίρα στο πλαίσιο της μετακοσμικής κοινωνίας. Ανατρέχοντας στη σκέψη των John Rawls, Charles Taylor, Jürgen Habermas και William Connolly, θα επιδιώξω την ανασυγκρότηση των πολλαπλών και πολυσύνθετων διαστάσεων της θέσης του θρησκευτικού επιχειρήματος στη μετακοσμική δημόσια σφαίρα με άξονα τη συνθήκη του πλουραλισμού από την οποία χαρακτηρίζονται οι νεωτερικές κοσμικές κοινωνίες. Το κείμενο κλείνει με την κριτική ανασύνθεση της προβληματικής στη σκέψη των Taylor και Connolly αναδεικνύοντας παράλληλα τη σημασία που έχει η διάσταση της διυποκειμενικής εγκυρότητας των διαβουλεύσεων στη δημόσια σφαίρα μέσα από μια κριτική προσέγγιση της θεώρησης του Habermas. Λέξεις κλειδιά: Δημόσια σφαίρα, θρησκευτικό επιχείρημα, μετακοσμική κοινωνία, πλουραλισμός. Abstract This paper addresses the question of the role of religious argument in the post-secular public sphere in the thought of John Rawls, Charles Taylor, Jürgen Habermas and William Connolly. In order to highlight the complex and multiple dimensions of this subject, I will focus on the importance of pluralism as the mediating concept between religious argumentation and the public sphere. In the concluding section of the paper I will provide a constructive criticism of Taylor's and Connolly's arguments and I will defend Habermas's reconstruction of the intersubjective validity of deliberations in the post-secular public sphere through a critical account of his thought. Keywords: Public sphere, religious argument, post-secular society, pluralism.
In: Epitheōrēsē koinōnikōn ereunōn: The Greek review of social research, S. 29-56
ISSN: 2241-8512
Το παρόν άρθρο εξετάζει την επίμονη και διαρκώς αυξανόμενη παρουσία της διάγνωσης της ΔΕΠΥ στα παιδιά των δυτικών κοινωνιών και την απόπειρα κανονικοποίησης της παιδικής ηλικίας. Με αφετηρία τη φουκωική σκέψη και τα εργαλεία της νέας κοινωνιολογίας της παιδικής ηλικίας, σκοπός είναι η σκιαγράφηση των επιπτώσεων τής εν λόγω διάγνωσης αναφορικά με την ίδια την έννοια του «παιδιού» και με το τι αξιολογείται και συγκροτείται ως «κανονική» και ως «παθολογική» παιδική ηλικία και, συνακόλουθα, αναφορικά με τη συγκρότηση νέων μορφών ταυτοτήτων και νέων μορφών υποκειμενοποίησης των παιδιών στις βιοπολιτικές κοινωνίες των αρχών του 21ου αιώνα.
In: Ελληνική Επιθεώρηση Πολιτικής Επιστήμης, Band 41, S. 117
ISSN: 2585-3031
Το κείμενο αυτό αναδεικνύει τη στρατηγική αξιοποίηση της πολιτικής σκέψης του Αριστοτέλη από την πολιτική φιλοσοφία του Μαρσίλιου της Πάδουας. Ειδικότερα μελετά τις συγκλίσεις και τις αποκλίσεις της γενεαλογίας των πολιτικών κοινοτήτων που επιχειρεί ο Μαρσίλιος σε σχέση με την αντίστοιχη αριστοτελική μεθοδολογία. Υποβοηθούμενη η ανάλυση και από την αντίστιξη με τις απόψεις άλλων σημαντικών αριστοτελικών πολιτικών στοχαστών του όψιμου δυτικού Μεσαίωνα, επικεντρώνεται στη συσχέτιση των σημείων απόκλισης του Μαρσίλιου από την αριστοτελική προσέγγιση με ορισμένα από τα καινοτόμα στοιχεία που αυτός εισάγει στην πολιτική σκέψη της εποχής του, κυρίως ως προς τα ζητήματα της συγκρότησης της πολιτικής κοινωνίας και της διακυβέρνησης των πολιτικών κοινοτήτων.
In: Epitheōrēsē koinōnikōn ereunōn: The Greek review of social research, Band 125, Heft 125, S. 21
ISSN: 2241-8512
Στην ελληνική, κυρίως οικονομική, βιβλιογραφία για τον αγροτικό χώρο αναπαράγονται ορισμένες στερεότυπες αντιλήψεις. Οι επιπτώσεις των αντιλήψεων αυτών εντοπίζονται σε θεωρητικό, πολιτικό και οικονομικό επίπεδο, όπου έχουν και σημαντικές γεωγραφικές διαστάσεις. Οι μύθοι και οι στερεοτυπικές αντιλήψεις εγκλωβίζουν τη σκέψη, περιορίζουν το πεδίο της έρευνας, λειτουργούν αποπροσανατολιστικά στην ερμηνεία των φαινομένων, στρεβλώνουν την πραγματικότητα και συγκαλύπτουν τα ουσιαστικά προβλήματα. Ως εκ τούτου ωθούν την αναζήτηση λύσεων σε λάθος κατεύθυνση και στην επιδίωξη μη ουσιαστικών στόχων. Στο άρθρο επιχειρείται ο εντοπισμός και η κριτική σε ορισμένες από αυτές τις αντιλήψεις, αναζητούνται τα αίτια της εμφάνισης και της αναπαραγωγής τους καιαναδεικνύονται οι επιπτώσεις από την άκριτη υιοθέτηση τους.
In: Epitheōrēsē koinōnikōn ereunōn: The Greek review of social research, Band 142, Heft 142
ISSN: 2241-8512
<p><em>Η κεντρικότητα του βιώσιμου σχεδιασμού στην αρχιτεκτονική σκέψη σήμερα και η πολυσημία ως προς τα πεδία προσδιορισμού του εγείρουν ερωτήματα σχετικά με την πρόσληψή του από τον ίδιο τον αρχιτέκτονα. Η παρούσα μελέτη, βασισμένη στον παρατηρούμενο ερμηνευτικό πλουραλισμό του βιώσιμου σχεδιασμού στην αρχιτεκτονική γνώση και πρακτική, επιχειρεί να κατανοήσει τους λόγους αρχιτεκτόνων γύρω από αυτόν υπό το πρίσμα της θεωρίας των κοινωνικών αναπαραστάσεων. Αντλώντας από τα ευρήματα συνεντεύξεων βάθους με έλληνες αρχιτέκτονες, ξεδιπλώνονται τα γνωρίσματα της αναπαράστασης του βιώσιμου σχεδιασμού, τα οποία τον διαφοροποιούν από τους προσλαμβανόμενους μη βιώσιμους σχεδιασμούς, καθώς και οι μηχανισμοί ανάδυσης της αναπαράστασης.</em></p>