SAVREMENA REAFIRMACIJA MONROOVE DOKTRINE

In: Politička revija: časopis za politikologiju, komunikologiju i primenjenu politiku = Political review : magazine for political science, communications and applied politics, Band 63, Heft 1/2020, S. 135-157

Abstract

Spoljna politika SAD predstavlja jednu od najvažnijih tema u današnjim geopolitičkim diskursima koji za nezaobilazno polazište uzimaju multipolarizaciju međunarodnih odnosa. Stoga će predmetno istraživanje u ovom radu biti zasnovano na ispitivanju mogućnosti savremene reafirmacije Monroove doktrine. Smisao toga je i pokušaj da se dodatno sagleda diplomatija SAD i eventualno pretpostavi njen dalji kurs u odnosu na danas pojačani uticaj Rusije i NR Kine u Srednjoj i Južnoj Americi. Prvi deo rada vezuje se za 19. vek igeostrateški kontekst američkog kontinenta koji je odredio model zapadne hemisfere (Severna, Srednja i Južna Amerika) – osnovu Monroove doktrine. Zamisao datog modela, kao jedinstvene interesne sfere SAD, u radu dobija na značaju i ocenom da je isti poslužio kao princip prilikom geostrateške podele Evrope nakon Drugog svetskog rata.U drugom delu rada sledi prikaz implementacije Monroove doktrine i uspostavljanja zapadne hemisfere putem intervencionističke politike koju su SAD sprovodile u 19. i 20. veku. Primeri pojedinih zemalja Srednje i Južne Amerike pokazuju intervencionizam zasnovan na kombinaciji ekonomske i vojne moći SAD, što je matrica prepoznatljiva i u drugim delovima sveta u kasnijem posthladnoratovskom periodu. Treći deo konkretno otkriva današnje prisustvo Rusije i NR Kine u zapadnoj hemisferi ukazujući na modele saradnje ovih zemalja sa zemljama Latinske Amerike. Zaključak je da je zapadna hemisfera SAD ponovo ugrožena, jer se u poslednje vreme beležipojačani uticaj drugih zemalja u regionu koji su SAD davno proglasile za svoju interesnu zonu.