TÜRKİYE İÇİN DIŞ BORCUN DIŞLAMA VE BORÇ FAZLASI HİPOTEZLERİNİN AMPİRİK ANALİZİ

In: Akademik İncelemeler Dergisi: AİD = Journal of academic inquiries, Band 15, Heft 1, S. 29-56

Abstract

Kamu dış borcunun yatırımlar ve ekonomik büyüme üzerindeki olumlu ve olumsuz etkilerini tanımlayan çeşitli hipotezler mevcuttur. Bu bağlamda, borç fazlası ve dışlama hipotezleri sırasıyla, kamu dış borçlanmasının ekonomik büyümeyi ve yatırımları negatif yönde etkileyeceğini belirtmektedir. Bu çalışmada Türkiye için bahsi geçen iki hipotezin geçerliliği 1987-2017 döneminde bileşik eş-bütünleşme testi, tam modifiye edilmiş ve dinamik en küçük kareler tahmincileri ile test edilmiştir. Çalışmanın bulguları iç borcun hem yatırımları hem de büyümeyi, dış borcun ise sadece yatırımları olumsuz yönde etkilediğini göstermektedir. Ancak, kamu dış borç servisi ile özel sektör yatırımları arasında anlamlı bir ilişki elde edilememiştir. Bu nedenle dışlama hipotezi geçerli değildir. Benzer şekilde Türkiye'de ekonomik büyüme ve dış borç stoku arasında bir ilişki olmadığı için borç fazlası hipotezi de geçersizdir. Bu durumun sebepleri tartışılmıştır.