Demontaj Hattı Dengeleme Problemi: Hedef Programlama Ve Bulanık Hedef Programlama Modelleri ; Disassembly Line Balancing Problem: A Goal Programming And A Fuzzy Goal Programming Models

Open Access

Abstract

Son yıllarda yeni ve daha katı çevresel mevzuatların getirilmesi ile üreticinin sorumluluğunun genişlemesi ve tüketicinin farkındalığının artması, çok sayıda üreticinin tüketim sonrası geri dönen ürünleri geri kazanmasına ve yeniden üretmeye başlamasına neden olmuştur. Ürün kazanımının ilk adımı parça demontajıdır. Geri dönen ürünlerin demontajı tek bir iş istasyonunda yapılabileceği gibi, yüksek üretkenlik oranı sağlayan demontaj hattında da yapılabilmektedir. Demontaj hattı dengeleme problemi, bir ürünün demontaj işlerinin, ürünü tam/kısmi olarak demonte etmeyi sağlayacak şekilde sıralı iş istasyonlarına atanması olarak tanımlanabilir. Bu çalışmada, demontaj hattı dengeleme problemi için hedeflerin kesin olarak belirlenebildiği ortamda öncelikli hedef programlama ve hedeflerin bulanık olarak belirlenebildiği ortamda ise bulanık hedef programlama olmak üzere iki farklı hedef programlama yaklaşımı önerilmektedir. Çevrim zamanı, istasyon sayısı ve istasyonlardaki iş yükü dikkate alınan hedeflerdir. Ayrıca önerilen hedef programlama yaklaşımlarının etkinliği sayısal bir örnek üzerinde gösterilerek duyarlılık analizleri yapılmıştır. ; In recent years, new and more rigid environmental legislations increased public awareness and extended manufacturer responsibility. As a result, most manufacturers started recycling and remanufacturing of post consumed products. The first step of this process, namely product recovery is disassembly. Although, disassembly of reusing products can be done in a single workstation, using a disassembly line provides the highest productivity. Disassembly line balancing can be defined as assigning disassembly tasks of products to the sequential workstations by ensuring the product to be disassembled partially or completely. This study presents two goal programmimg models to balance disassemly line with precise and fuzzy goals. The number of stations, cycle time and the number of tasks per workstations (task load) are considered as goals. In addition, an example problem is solved to illustrate the efficiency of the proposed goal programming models. ; İstanbul Ticaret Üniversitesi